Autorami artykułu są Bartosz Pałka oraz Maciej Głowacki

Bezpowrotnie minęły już czasy, w których otwieranie drzwi do hotelowego pokoju za pomocą karty zbliżeniowej robiło na gościach wrażenie. Aktualnie aby wyróżnić swój obiekt na tle konkurencji możemy albo zdecydować się na styl vintage i otwieranie pokoju tradycyjnym kluczem, albo skorzystać z najnowocześniejszych rozwiązań kontroli dostępu dostępnych na rynku.

Wśród technologii dostępu do pokoju kształtują się trzy trendy:

  • zamki Bluetooth (BLE)
  • zamki NFC
  • zamki na kod PIN

Wszystkie te rozwiązania wykorzystują smartfon gościa hotelowego jako nośnik klucza, natomiast w tym artykule skupimy się na zamkach mobilnych Bluetooth – rozwiązaniu zdecydowanie w ostanim czasie najpopularniejszym. Wszyscy producenci zamków (m. in. SALTO, Häfele) reklamują klucz Bluetooth jako następcę tradycyjnej karty zbliżeniowej.

Dlaczego klucz mobilny Bluetooth?

Klucz jest odpowiedzią na trend „wszystko mobile” – tak samo jak mobilne rezerwacje on-line, które w obiektach przeniosły się z formy telefonicznej na strony internetowe, a następnie wraz z rozwojem smartfonów do aplikacji mobilnych. Ten sam trend można zaobserwować w obszarze rozwiązań kontroli dostępu. Nie tylko dostępu do pokoju, ale do wszystkich „stref” do których klient ma mieć dostęp.

Zamiast wydawać tradycyjny klucz lub kartę, pracownik recepcji meldując gościa wysyła na jego smartfon cyfrowy „klucz”. Aby otworzyć drzwi wystarczy przyłożyć telefon do zamka. Wydawanie tradycyjnego klucza na recepcji może być zastąpione wydaniem klucza „cyfrowego” zaraz po dokonanej rezerwacji. Co więcej – wydaniem przeprowadzonym w sposób całkowicie zautomatyzowany. Dzięki temu można sporo zaoszczędzić.

Cyfrowy klucz

Podstawową różnicą pomiędzy kluczem Bluetooth a tradycyjnymi kluczami lub kartami zbliżeniowymi jest fakt, że jest to klucz całkowicie cyfrowy. Fizycznie tym „kluczem” jest przesyłany na smartfon gościa hotelowego ciąg znaków i cyfr (z ang. hash) najczęściej zawierający w sobie datę ważności oraz informację do jakich drzwi i stref ma zapewnić dostęp. Najwyższy poziom bezpieczeństwa zapewniany jest dzięki wykorzystaniu kryptografii stosowanej od procesu generowania klucza aż po szyfrowaną transmisję klucza Bluetooth na urządzenie użytkownika.

Skąd skrót BLE?

Wykorzystywany przez klucze Bluetooth protokół BLE (ang. Bluetooth Low Energy) jest nowoczesnym standardem komunikacyjnym. Został opracowany na bazie protokołu Bluetooth w celu rozwiązania problemu jego wysokiej energochłonności. We wszystkich urządzeniach zasilanych bateryjnie (a więc również w klamkach) na pierwszym miejscu musimy mieć na uwadze ich jak najdłuższą pracę. Zamek w drzwiach powinien pracować kilka lat bez potrzeby wymiany źródła zasilania. Odpowiedzią na ten wymóg rynku jest właśnie standard BLE.

Czego potrzeba do uruchomienia klucza Bluetooth?

Do wdrożenia klucza Bluetooth w obiekcie potrzebne są przede wszystkim odpowiednie zamki oraz oprogramowanie. Zamki te różnią się od zwykłych zamków elektronicznych zastosowanym modułem komunikacyjnym, który oprócz wspierania kart zbliżeniowych obsługuje również komunikację z wykorzystaniem modułu Bluetooth w standardzie BLE.
 

1) Zamki BLE off-line

Wyglądają fizycznie dokładnie tak samo, jak zamki na karty zbliżeniowe, wykorzystują zasilane bateryjnie moduły komunikacyjne BLE umieszczane przy klamce. W stanie bezczynności pracują z wykorzystaniem jedynie małej części układu odpowiedzialnej za wykrycie zbliżenia innego urządzenia elektronicznego do zamka oszczędzając tym samym baterię. Po wykryciu obecności smartfona zbliżonego na odległość maksymalnie 3-5 cm od czytnika następuje wzbudzenie modułu komunikacji BLE i nawiązanie połączenia ze smartfonem.

Każdy zamek off-line pracuje niezależnie i nie ma połączenia ani z Internetem, ani z żadnym innym urządzeniem w sieci komputerowej hotelu. Podczas swojej pracy zamek jest „świadom” wyłącznie „swojego” numeru pokoju oraz bieżącej daty i godziny. Zamek po odszyfrowaniu otrzymanego klucza uzyskuje dostęp do daty ważności klucza oraz listy pomieszczeń i stref do których użytkownik ma otrzymać dostęp. Na podstawie tych danych samodzielnie sprawdza, czy drzwi powinny zostać otwarte.
 

2) Zamki BLE on-line

Wykorzystują zasilane z sieci elektrycznej moduły komunikacyjne BLE przy klamce lub anteny BLE umieszczane nad sufitem korytarza, które stale oczekują na połączenie. Dzięki stałemu zasilaniu mogą pracować z większą mocą, w konsekwencji czego użytkownik nie musi przykładać telefonu bezpośrednio do modułu komunikacyjnego – wystarczy, że znajdzie się w zasięgu anteny.

Zamek po nawiązaniu połączenia BLE ze smarfonem przekazuje odebrany klucz do sterownika odpowiedzialnego za obsługę kilku pokoi i stref. Sterownik „na żywo” łączy się z serwerem i sprawdza, czy gość może uzyskać dostęp do określonego pomieszczenia lub strefy. Po uzyskaniu autoryzacji sterownik wysyła sygnał do elektrozaczepu otwierającego zamek drzwi.
 

3) Moduł generatora klucza

Do uruchomienia klucza Bluetooth potrzebny jest także dostarczany przez producenta zamków moduł generatora klucza, który na podstawie danych z systemu PMS (numer pokoju, data przyjazdu i wyjazdu) wygeneruje klucz w zaszyfrowanej postaci. Dostęp do modułu możemy uzyskać zdalnie (łącząc się do serwera producenta – w modelu SAAS) lub lokalnie (instalacja w serwerowni hotelu – model On-Premise).
 

4) Aplikacja mobilna

Jest niezbędnym elementem działania klucza mobilnego Bluetooth – to właśnie aplikacja mobilna otrzymuje z serwera klucz w zaszyfrowanej postaci. Odpowiedzialna jest także za nawiązanie połączenia z zamkiem BLE. Ważna uwaga – może być to aplikacja własna hotelu, do której zintegrowany zostanie moduł klucza Bluetooth, ale nie jest to wymóg. Ponieważ wdrożenie i utrzymanie własnej aplikacji jest skomplikowane i kosztowne, warto wybrać rozwiązanie producenta zapewniającego dostęp do aplikacji mobilnej w pakiecie.

Jak używać klucza Bluetooth?

Wydawanie i użytkowanie kluczy BLE różni się w zależności od producenta wybranego rozwiązania, ale co do zasady proces przebiega analogicznie:
 

Z punktu widzenia Recepcji:

  1. Zameldowanie gościa w systemie PMS.
  2. Przekazanie żądania wygenerowania nowego klucza do zewnętrznego modułu generatora kluczy BLE udostępnianego przez producenta zamka.
  3. Przekazanie wygenerowanego klucza do serwera aplikacji mobilnej i przypisanie go do użytkownika w oparciu o unikatowy identyfikator (najczęściej numer telefonu, rzadziej numer karty lojalnościowej).
  4. Szyfrowana transmisja klucza BLE do aplikacji.
     

Z punktu widzenia gościa:

  1. Gość zbliża smartfon do zamka BLE off-line lub wchodzi w zasięg anteny Bluetooth zamka BLE on-line – następuje przekazanie klucza do zamka.
  2. Zamek BLE off-line deszyfruje klucz, zamek BLE on-line wysyła zapytanie do serwera kontroli dostępu – następuje udzielenie dostępu do pomieszczenia lub strefy.
     

Z biznesowego punktu widzenia kroki od 2. do 4. można całkowicie zautomatyzować. To znacząca korzyść, bo nie dość, że do wydania klucza nie trzeba angażować czasu żadnego pracownika, to jeszcze klucz może zostać wydany już w momencie potwierdzenia rezerwacji gościa. Wzrasta guest experience, bo proces meldunku możemy skrócić do minimum lub nawet całkowicie zautomatyzować.

Zalety kluczy Bluetooth dla hotelu

  1. Zdecydowana redukcja kosztów i strat z powodu zagubionych lub nieoddanych przez gości kart oraz kluczy do pokoi.
  2. Możliwość generowania klucza w dowolnym czasie i w dowolnym procesie.
  3. Umożliwienie późnych meldunków bez udziału pracownika recepcji – klucz może zostać wydany jeszcze przed przyjazdem gościa.
  4. Wygodne przedłużenie pobytu bez konieczności przeprogramowania fizycznej karty zbliżeniowej.
  5. Postrzeganie obiektu przez pryzmat nowoczesności i dbałości o wysoki komfort.
  6. Możliwość łączenia pobytów pakietowych z kluczem Bluetooth dającym dostęp do wszystkich niezbędnych stref i pomieszczeń jednym kliknięciem.

Zalety kluczy Bluetooth dla gości

  1. Klucz Bluetooth dostępny jest zawsze pod ręką – tak samo, jak telefon.
  2. Gość może otrzymać klucz jeszcze przed przyjazdem.
  3. Istnieje możliwość dalszego udostępnienia klucza Bluetooth dowolnej osobie (opcja).
  4. Istnieje możliwość zdalnego otwarcia drzwi, np. dziecku (opcja – tylko z zamkami BLE on-line).
  5. Klucze Bluetooth działają na wszystkich smartfonach z systemem Android oraz iOS.

Wady kluczy Bluetooth

  1. Smartfon z aplikacją mobilną – jest niezbędny do działania klucza Bluetooth.
  2. Sprawna obsługa procesu wydawania kluczy przez pracowników recepcji oraz zarządzania własną aplikacją mobilną hotelu czasami stanowi problem.
  3. Należy kontrolować stan baterii w zamkach (tylko w zamkach BLE off-line).
  4. Dla działania wymagane jest niezawodne działanie sieci komputerowej hotelu (tylko w zamkach BLE on-line).

Trwa akcja pilotażowa systemu Hotel360° – sprawdź, jak może zwiększyć się
sprzedaż usług dodatkowych w Twoim Hotelu